Unioni Ndërkombëtar i Dijetarëve Myslimanë (IUMS)
(International Union of Muslim Scholars)
1. Themelimi dhe qëllimi
IUMS është themeluar në vitin 2004 në Doha, Katar, nën udhëheqjen e dijetarit të njohur Yusuf al-Qaradawi, një ndër figurat më me ndikim në botën islame moderne.
Synimi kryesor i unionit ishte të krijonte një organizatë globale që bashkon dijetarët myslimanë nga të gjitha vendet dhe drejtimet islame për të adresuar sfidat e ummetit mysliman në mënyrë të koordinuar dhe me bazë në sheriat.
2. Misioni dhe objektivat
IUMS synon të:
• Promovojë kuptimin e vërtetë të Islamit dhe të kontribuojë në zgjidhjen e çështjeve bashkëkohore në përputhje me parimet islame.
• Bashkojë dijetarët myslimanë në një platformë të përbashkët që tejkalon ndarjet sektare, etnike dhe kombëtare.
• Mbrojë vlerat islame dhe të përfaqësojë një zë të fuqishëm të dijes islame në arenën ndërkombëtare.
• Lëshojë fetva kolektive mbi çështje globale me rëndësi për myslimanët.
3. Struktura dhe udhëheqja
• Kryetar i parë: Yusuf al-Qaradawi (deri në vdekjen e tij më 2022).
• Sekretar i përgjithshëm aktual: Ali al-Qaradaghi, një dijetar i respektuar nga Kurdistani i Irakut me bazë në Katar.
• Organizata përfshin qindra anëtarë nga më shumë se 50 vende, përfshirë dijetarë nga të gjitha shkollat juridike (sunite, shiite, etj.).
4. Veprimtaria dhe ndikimi
IUMS është angazhuar në:
• Botimin e fetvave mbi çështje të rëndësishme si: rezistenca palestineze, çështja e Sirisë, Iraku, Rohingya, etj.
• Reagime të shpeshta ndaj ngjarjeve globale që prekin myslimanët (luftëra, përndjekje, shtypje politike).
• Organizimin e konferencave ndërkombëtare, forumesh shkencore, dhe trajnimeve për dijetarë të rinj.
• Ka mbajtur një qëndrim të fortë kritik ndaj diktaturave arabe dhe është shprehur në mbështetje të revolucioneve popullore gjatë Pranverës Arabe.
5. Pozicioni politik dhe kritikat
IUMS ka qenë shpeshherë objekt polemikash për disa arsye:
• Mbështetja e tij për Lëvizjen e Vëllazërisë Myslimane (Ikhwan al-Muslimun), e cila është shpallur organizatë terroriste në disa vende arabe si Egjipti, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite.
• Disa shtete arabe (si Egjipti dhe Arabia Saudite) e ndaluan veprimtarinë e IUMS dhe i cilësuan deklaratat e tij si politizuese dhe nxitëse të urrejtjes.
• Nga ana tjetër, ai ka mbështetje të fortë nga qarqe akademike islame dhe qeveria e Katarit, e cila ka strehuar dhe financuar aktivitetet e unionit.
6. Deklarata të rëndësishme
IUMS ka lëshuar fetva dhe deklarata të rëndësishme në:
• Mbështetje të Palestinës dhe xhihadit mbrojtës kundër pushtimit.
• Dënimin e ekstremizmit të dhunshëm, si dhe të terrorizmit në emër të Islamit.
• Kritikë të ashpër ndaj qeverive që normalizojnë marrëdhëniet me Izraelin.
• Mbështetje për dialogun ndërfetar dhe bashkëjetesën në shoqëritë perëndimore.
7. Statusi aktual
Pas vdekjes së al-Qaradawi-t, IUMS është drejtuar nga Ali al-Qaradaghi, dhe vazhdon të jetë një zë aktiv në politikën dhe mendimin islam global.
Fetvaja e fundit në prill 2025 që bën thirrje për xhihad kundër Izraelit, e ka rikthyer unionin në qendër të vëmendjes globale.
